Indiana paps II.

Vader stoppel is op studiereis naar India. Mee met Johan d'Hulster, bio-boer uit Schriek die ginds een aantal landbouwprojecten begleidt, diens dochter Marie, en Louis De Bruyn.
Wij posten de komende weken zijn indrukken en belevenissen. 
(Eventuele taalfouten zijn de schuld van het querty klavier.)

Donderdag 24 jan.

Na het dagelijks ontbijt op het dak en de yogales op het terras bezoeken we de verloren tuin RAMA KABAH die onder impuls van Johan gerestaureerd is. Men kan de tuin het best vergelijken met een agro-forestery landbouwsysteem. 2 ha verdeeld in stukken van 1 tot2 aren gepuzzeld tussen citrus- en mangobomem em heel wat jonge aanplantingen. Het mantra van Johan is, zonder bomen geen landbouw. Er werken een 10tal werkers (mannen en vrouwen) die een eigen hierarchie hebben opgebouwd. Ze krijgen een behoorlijk loon via Intach Belgie. Een prachtig geheel. Ik vermoed dat het bij ons vroeger zo moet geweest zijn.

's avonds zijn we naar de wekelijkse markt geweest aan de rand van Khajuraho. Een stoffige zandvlakte met her en der bomem. Op de markt komen de honderden boeren hun groenten verkopen, tenminste dat proberen ze. 65procent van de Indiase bevolking leeft van de landbouw = ongeveer 600 miljoen. Het plein van ongeveer 1 ha is dan volgestroomd met duizenden mensen uit de omgeving gemengd met koeien, honden, geiten. Tussen de groentenverkopers tref je ook schoenlappepers, snoepkarretjes, kan uw foto,s laten ontwikkelen, een brommer kopen, meel en graan, allerlei soorten linzen en natuurlijk tjai krijgen. Opnieuw een niet te overziene drukte, dat onverklaarbaar vreedzaam zichzelf regelt: het leven zoals het is. We hadden ons laten lijmen door de hotelbediende om naar een officiele traditionele dansvoorstelling te gaan, daar waren zo goed als geen Indiers, een bevreemdende stijve bedoening. ( nu ik dit schrijf stel ik vast dat dit waarschijnlijk in het vorig verslag reeds gemeld is - maar ik laat het toch maar staan)

Vrijdag 25 januari

Na het ochtendmaal op het dak en de yoga moet Louis naar een technische bespreking met Swatantra, de landbouwingenieur die het project van de verloren tuinen leidt. Ik check de berichten in een lokaal internethuisje (met 3 pc's). Hier moet je wel geluk hebben want er niet altijd een aansluiting. (no elektricity sir) Alles is hier draadloos, India heeft de fase van de kabel overgeslagen. Iedereen heeft gsm en internet is draadloos.

In de namiddag bezoeken we het tempelcomplex in West Kharujaho. Voor de ingang staan tientallen venters en kinderen met boekjes, postkaarten, beeldjes van goden en van Gandhi. Daar moet je doorheen. Eenmaal binnen de omheining zie je enkel nog Westerlingen, Japanners en Chinezen. Prachtig bouwwerken, een en al beeldhouwwerk in gele zandsteen. Wij begrijpen echter niets van de symboliek, de geschiedenis en de hierarchie van de vele goden. Om een voorbeeld te geven: heel veel bezoekers zijn nieuwsgierig naar de erotische beelden van parende goden en godinnen maar het ontgaat hun dat de conceptie een van de zeven heilige momenten zijn in een mensenleven.

's avonds zijn we uitgenodigd bij een familie waar Johan destijds bevriend mee is geraakt. Terwijl de mannen palaberen maken de vrouwen in een apparte kamer het eten klaar. Wanneer alles klaar is gaan wij aan tafel: t'is te zeggen de genodigden, de familie zelf staat schroomvallig opzij en kijkt toe dat alles goed verloopt. Dit is hier het gebruik. Het eten is hier heel lekker, er wordt traditioneel met de de rechterhand gegeten zonder vork, mes, lepel. Eventjes wennen. Na het eten krijg je een beker water om je handen te wassen en met je natte handen veeg je dan je gezicht af. Ook eventjes wennen.

Bij de gesprekken valt het me op hoe zwaar het hebben van dochters is. De familie heeft bitter weinig maar zet alles wat maar moglijk nu reeds aan de kant als bruidschat. Zonder bruidschat kan men zijn dochters niet uithuwelijken.

Ook het land is een probleem. De grootvader had 12 ha en kon daar net van leven. Nu is het verdeeld over zijn kinderen die elk 2 ha hebben en zo een andere manier van overleven moeten zoeken. Zo is de man eerste 3 jaar straatventer geweest. Nu heeft hij in het voetpad een put gemaakt en leeft hij van het wassen en elementair onderhoud van auto,s. Zelf hebben ze geen auto noch brommer.

Het jongste zoontje droomt ervan een ster hiphop danser te worden en veel geld te verdienen. Dit tot grote fierheid van de ouders. De kinderen kunnen enkel basisonderwijs volgen. Gewoon leren schrijven, lezen en rekenen. Middelbaar en hoger onderwijs is boven hun middelen. Zo komt het dat de straten overbevolkt zijn van honderden mannen en kinderen, zonder werk, eeuwig wachtend en uitziend om het een of ander te verkopen. vb wc-papier voor de westerlingen. Ze zijn echter alltijd vriendelijk, beleefd en vrolijk. Schijnbaar kennen ze geen zorgen en wijten hun toestand aan het lot en de goden. Vandaar ook dat er in elk huis, in elk kraampje, in elke toek toek een tempeltje staat of hangt. Hun lot hangt af van de genadigheid van de goden. In india is alles een.

Zaterdag 26 januari

Na het ontbijt en de yoga vertekken met de alomtegenwoordige toek toek, over de landwegen en dwars door enkele dorpjes van hutten en stalletjes naar Rami Kabah. Wij, dit is Louis, Swatatra en ik. Johan en Marie bezoeken ondertussen enkel landbouwfamilies. Er is in de tuin een opleiding voorzien om een composthoop op te zetten. Het beging van de cusus was om 11 uur voorzien maar om 13u is er nog maar een boer. Om 13u30 besluiten om maar te beginnen en als bij wonder komen er een groep boeren opdagen. Als we goed en wel begonnen zijn met de demonstratie zijn er 20 boeren. Een succes. Louis geeft uitleg, Swatantra vertaalt en ik assisteer de boeren bij de uitvoering. Groot enthousiasme alom. Maar wanneer Zwatantra op ,t einde vraagt wie dit wil toepassen thuis blijkt niemand over koestront, hooi en stro te beschikken. De koestronten worden hier opgeraapt, platgeplet en gedroogd voor de brandstof. Droog gras en takken worden stelselmatig opgestookt. Het land wordt amper bemest. De bodemvruchtbaarheid gaat dan ook stelselmatig achteruit. Kunstmest maakt geleidelijk intrede. pijnlijk.

,s avonds met de toek toek, rammel de rammel terug naar huis. Het was een mooie ontmoeting maar er is nog een hele weg af te leggen.

Het was vandaag ook Republic Day. Van 6u ,s morgens wordt je gewekt door loeiharde hip-hop-indisch gedrum en dat houdt de ganse voormiddag aan. Vanaf 8u, terwijl we ontbeten trokken de stoeten op. Hele rijen schoolkinderen in kraaknet uniform, marcheren als echte militairen voor en na praalwagens waarop de geschiedenis van India wordt uitgebeeld. Daartussen jongeren op brommers luid toeterend, een halve fanfare, een koe etc. In india is alles een. Heel aandoenlijk mooi. Hier weet men wat LEVEN is.

Zondag 27 januari

Het is onze vrije dag. Na het ontbijt en de yoga huur ik een fiets en trek er op m,n eentje op uit om enkele dorpen, oude tempels en de dichtstbijzijnde bergen te bezoeken. Onderweg probeer ik wat te schetsen. Probeer zeg ik, want als je ergens stopt of wandelt wort je op slag omgeven door volk (vooral kindren) "Wich country,sir of what's your name of visit tempel" enz. Het uiteindelijk doel is onveranderd iets los te krijgen.

Onderweg, ook langs de landelijke wegen liggen massa,s vuil, vooral plastiek. Alleen in stad is er vuilnisophaling; eerst komen wat vrouwen met de rietbezem alles van straat vegen op hoopje en vervolgens komt een aftandse tractor met kar om het grootste gedeelte op te laden. Dit wordt dan buiten het dorp of de stad uitgekieperd. Wat blijft liggen in stad wordt ter plekke opgestookt. Dikwijls s.avonds om zich wat te warmen. Dag en nacht wordt er langs straat gestookt en zitten daar een stel mannen rond. Vrouwen zie je niet zoveel op straat en kinderen die zie je overal.

Wanneer ik terugkom maakt ik kennis met een smid die onder een tentzeil langs de weg in een piepklein vuurhaardje, een aambeeld, een kom water en moker een wat tangen prachtige beitels, sikkels en hakkers maakt. Van zijn buurman krijg ik ondertussen tjai. Iedereen is in India zeer vereerd met maar de minste belangstelling van een westerling.

Tegen de avond zoek ik een wasserette op om mij was te laten doen. Een wasserette is een kraampje vam 1.5 op 1.5m met een tafel ervoor. Men spreekt af wanneer men de was mag brengen, hoeveel het mag kosten per stuk en wanneer men er terug om mag komen. De was wordt gedaan in vijver naast de stad, een plaats waar ook nog "andere" noodwendigheden worden gedaan. De strijk gebeurt op de tafel voor het kraampje met een strijkijzer waarbinnen gloeiende kolen liggen. Het resultaat is een kraaknette, vlekkeloos getreken was.

Maandagmorgen 28 januari

We vertrekken vanavond naar Banga, zo,n 150km verderop, midden het platteland en ver weg van het toerisme. Dat is de reden waarom ik vandaag mijn was laat doen en nog even mail. Het is niet zeker of we in Banga zullen kunnen mailen. Als het niet lukt stuur ik een sms. Deze namiddag gaan we een laatste maal naar Rama Kabach om wat uitleg te geven over de kringlopen die het leven beheersen en zeker in de landbouw aanwezig zijn. Het priciepe van de eeuwige kringlopen is voor de Indier zeer herkenbaar; heel zijn zijn wordt erdoor beheerst.