Panir à la Kumar.

Toen Kumar, een Indische jongen bij ons op bezoek kwam, voelde hij zich onmiddelijk thuis. De schuur, de koeien, de geur van verse melk en nog veel meer, deden hem denken aan zijn thuis. Dit was het echte leven, en dat miste hij zo in Vlaanderen. Hij vertelde over hun tradities, de verbondenheid en respect voor de natuur en familieverhoudingen. Kumar stamde nog uit een gemeenschap waar echte waarden belangrijk zijn. Dat voelde je ook aan zijn goedmoedigheid, zijn vertrouwen in zijn mensvriendelijkheid, enz. Toen hij vertrok uit India drukte zijn moeder hem op het hart: “wat er ook gebeurt met je, wees vriendelijk en heb mededogen voor je medemens”. Dit is Kumar's absolute sterkte. Een zegen voor de achterdochtige Westerling. Ook een zegen voor ons, want het zijn die waarden die in ons project prioritair zijn: mensen verbinden, de kracht van met positieve dingen bezig te zijn, dat echte keuzes inspirerend werken....

Toen ik met de melk bezig was vertelde hij over zijn moeder die een koe gekregen had van zijn vader, waardoor ze zoveel meer mogelijkheden kreeg om heerlijke dingen te maken van de melk . Ze was daar heel dankbaar voor. Het zorgen voor zo een goedmoedig dier maakte haar gelukkig.

Ik vroeg hem wat zij in India van de melk maakten. Blij, en als een volleerde kok begon hij te koken. Hij bracht 2 liter melk al roerend aan de kook, en genoot van de geur, dat was nog echte geur van thuis. Hij had het in zijn studiootje proberen maken met dozen melk, maar dat lukte niet... Toen de melk kookte deed hij een goede geut azijn erin, roerde het langzaam, tot de melk schiftte, en goot dit alles door een zeefdoek. Hij draaide de doek dicht en legde dat tussen 2 plankjes, met een gewicht erop om uit te lekken. Het resultaat was een echt “panir”-kaasje zoals men dat ginds noemt.

Ondertussen had ik spinazie in de tuin gehaald. Hij mixte die, deed daar tomatenpuree, koriander, veel look, en een restje gekookte aardappelen onder, en daarna deed hij die panirblokjes (kruidig gebakken) erbij. Dit werd opgediend met basmati-rijst met worteltjes en erwtjes in. Heerlijk!

Sindsdien is dit mijn favoriete kaasbereiding: eenvoudig, en zo vriendelijk om altijd te lukken. Terwijl mijn gouda kaasbereiding volgens de boeken uren duurt, precies van duur en temperatuur moet bejegend worden, dreigt met de hygiëne-eisen, mislukking, de gepaste outfit voor de kaas te pekelen, drogen, draaien, draaien, en draaien,... En als daar op 't einde van de rit niet altijd precies dezelfde kaas uitkomt, krijg je 't niet verkocht... Kortom: frustratie ten top! Tot dat ik het volgende bedacht: met liefde gemolken, in grote vriendschap voor ons koeien, melk met verwondering en dankbaarheid onthaalt, met veel respect aan de slag, het werk geregeld onderbroken door bezoekers of een telefoon... Niet strikt volgens het boekje maar toch een mooi resultaat en vooral heerlijk echt. Dit is niet betaalbaar, dus schenk ik het aan mensen die beseffen hoe waardevol die kaas en ons project is.

Moeke.

De Boter Historie

Vreemd,...wat was er toch gebeurd dat onze boter niet meer lukte?

Om te beginnen bij 't begin...

We hebben, zoals u reeds weet, twee fantastische koeien gekregen. Twee koeien met elk een kalfje in de buik. Tammie, heeft ondertussen 'Michieltje' gebaard, ons eerst geborene op de boerderij. Paulette, moet kalven in januari. Zij gaf dus nog volop melk toen ze bij ons toekwam. Dit is ondertussen ook al heel wat verminderd omdat ze aan het 'droogvallen' is (nog ongeveer 2 liter per dag). Maar nu is Tammi daar alweer met maar liefst 10 liter melk per dag, ook al drink Michieltje 's morgens én 's nachts nog heel de tijd bij de moeder. Wat een productie! Heerlijk...

Nu ja, het stelt ons voor heel wat uitdagingen. Wat doen we met al die melk?

Buren vinden het fijn, verse melk te komen halen. Maar daarmee is natuurlijk onze melkberg nog niet volledig weggewerkt. Wat kan je allemaal maken van melk?

Chocolademelk, pudding, pannenkoeken, havermoutpap en aanverwanten, ja dat waren de makkies. Maar je kan natuurlijk ook boter, karnemelk, yoghurt, plattekaas en échte harde kazen maken. Allemaal uiterst lekker en zeer gewild, maar ook al heel wat meer studiewerk en kunde verreist.

We gingen na de yoghurt, die simpel te maken was, over naar boter. Het leek ons een haalbare kaart. Een boterkarn bleek aangewezen na een aantal verwoede pogingen met glazen flessen en kloppertjes erin. Onze buurman, michel, had wel nog 'iets' op de zolder staan waar hij in den tijd met zijn vrouw nog boter had ingemaakt. En hola, nog wel iets dat hij zelf gemaakt had! Het zag er niet zo spectaculair uit maar het werkte wel! Ale, toen toch nog, in die warme nazomer dagen...Helaas sindsdien, ook al draait vake twee uur aan de hendel, wil de melk géén boter meer worden. Geprobeerd en nog eens her geprobeerd...Er zat niets anders op dan onze hulplijn in te roepen.

Boerderij 'De Zwaluw' in Lovendegem, de gulle schenkers van onze koeien, wordt gerund door geweldige mensen. Je hebt vader Dirk en moeder Ria. Zoon Nils is één van de zonen die nu de boerderij overneemt. Maar ook de grootmoeder, (moeder van Dirk ) heeft een belangrijk aandeel in het familiebedrijf.

Met hun jarenlange ervaring en kennis waren dit dan ook diegene bij uitstek om ons probleem mee te helpen opsporen én oplossen. Gelukkig waren ze daartoe bereid en dan nog met een glimlach.

En nu begint pas het verhaal...

Voorbije week dinsdag, 15 november, besloten Moeke en ik eens een kijkje te gaan nemen bij Ria. Zij heeft een heuse kaasmakerij met alle professionele benodigdheden. Zover staan wij nog niet. Maar er zijn genoeg andere manieren waarop wij dat even goed zouden kunnen, verzekerd ze ons. We overlopen met haar het hele proces hoe dat wij onze boter maken.

Ze heeft algauw een aantal mogelijke pijnpunten die er zouden kunnen toe geleid hebben dat onze boter geen boter wilde worden. Omgevingstemperatuur – toen heerlijke najaarszomerse wamte – en nu heel wat frisser. En de zuurtegraad van de melk vooraleer het in de karn gaat. Het zou kunnen...Vervolgens mochten we haar proces van het begin tot het eigenlijke klompje goud in een boterpapiertje bijwonen.

 

De melk staat hier klaar, reeds genoeg aangezuurd om in de

boterkarn te doen.

Terwijl de boterkarn zijn werk doet, dekt Ria de plattekaas goed warmpjes in en kunnen de emmers reeds uitgespoeld worden.

De melk is na ongeveer 20 minuten in de boterkarn veranderd in klontertjes die de grote van een rijstkorrel hebben. Tijd om de karnemelk af te laten en vervolgens meerdere malen te spoelen met koud water.

En daar is hij dan...dé klomp boter, klaar om afgewogen te worden, in vorm te brengen en in te pakken!

Het was voor ons een ontzettend fijne en leerrijke dag en ik kan u reeds verklappen...

Met de tips van Ria in acht genomen. Onze boter is GELUKT ! En bij deze hebben we dan ook weer onze gegeerde karnemelk.

Verslaggever van de dag,

Katrien.

Moeke's nieuws

Zondag heel vroeg in de morgen is Michiel geboren. Tammie de moeder wou ons verrassen en had heel stilletjes haar kalf gebaard.

Toen Fien ‘s morgens aan haar ochtendritueel van melken wou beginnen, lag daar in de hoek een heel mooi klein kalfje.

Het kalfje was al mooi afgelikt, en Tammie was de moederkoek aan het opeten. (Daarin zitten veel mineralen om de kraamkamer weer in orde te brengen).

Ongelooflijk als de natuur wordt gerespecteerd wat een wonderen dat er voor een aanschouwend mens zijn ogen gebeuren. We hielpen het kalfje op om te drinken. Dat kon het vrij vlug. Maar Tammie had zoveel melk... zoals Nils ons geadviseerd had heeft Fien twee liter biestmelk uit gemolken en in de diepvries gestoken, als noodvoorraad, mochten er zich problemen voor doen. Dikke vette gele melk. Ondertussen hadden we hun verwend met een dikke laag stro om in te slapen en om al het kraambezoek te ontvangen.

Paulette ons andere zwangere koe keek toe, en vond dat het goed was, want gisteren zocht het kalfje naar melk, zoog aan de eerste de beste uier, en die was van Paulette. Ze liet Michiel rustig begaan, wij hebben ingegrepen en hem terug op het juiste pad gezet. Tammie had tenslotte de meest aangepaste melk, maar zo ver had ons kalf nog niet gedacht. Vandaag, 2 dagen later, hebben we Tammie samen met Paulette naar de weide gebracht, want Paulette had last van het alleen zijn, en ging eigenzinnig haar weg. Luister, op weg naar de wei sloeg ze ineens links af, dwars over de vers gegoten betonplaat van vake zijn mestkuil, liep naar de bijenwei, waar het gras mooi groen stond. Ok, dacht ik, voor haar een extra uitje, maar plots zag ze mijn bloemenhoekje (dat waar vake netjes een draad had rond gespannen zodat de kippen de bloemen niet zouden uitscharrelen). Paulette had alleen maar oog voor dat frisse groen en niet voor de draad. Ze stond daar maar te smekken met op haar kop klisbolletjes... Ze leek opgetut voor het feest, met klisjes in haar oor, in haar staart en op haar kop. Zo begaf ze zich richting oprit, die afgemaakt was met een takkenril, die als steun diende voor de bramen. Heerlijke bramengroen...

Al etend ontdekte ze aan de andere kant van de heg nog meer bramengroen en met haar 700kilo struinde ze der dwars door. Eenmaal de oprit overgestoken vond ze mooi gras onder de kweekperenboom, en toen langs de haag, en toen was het voor Fien en mij genoeg. We hebben haar krachtig en kordaat weer naar haar weide gebracht, en elektriciteit er op gestoken, tenslotte hadden wij ook recht op wat rust.

Michiel drinkt ‘s morgens en ‘s avonds bij zijn moeder. De rest wordt gemolken en ‘s middags lauw gegeven in zo een emmer met een speen. Katrien en ik hadden de eer hem dit te leren. Eerst je hand in de melk doppen, op je vingers laten sabbelen en vlug richting speenemmer. Een heel gedoe, want hij houdt meer van echte spenen en echte vingers, maar dapper als hij is lukte het na een tijdje, waarna hij weer vlug een dutje ging doen.

 Je ziet hem gewoon groeien, die lieve schat, maar dan komt de volgende vraag: wat doen we met ons dotje om zo een humaan mogelijk vervolg te geven.

Dirk de grootste dierenkenner van de steek zei: als je dat kalfje nu wegdoet, komt dat in een kweekstal terecht waar het 6 maand alleen maar wat minderwaardige melk krijgt, en constant diaree heeft. Onlangs heeft de EU dit lijden wat verlicht door de kwekers te verplichten een handvol maïs bij te geven. En dit alles voor zacht wit kalfsvlees. Dus dat dan niet!

Laat het leven in een goede wei, tot het 9 maanden is, geeft het dan wat krachtvoer, zodat het wat aandikt, breng hem zelf naar een goed slachthuis, zodat hem geen onnodig leed wordt aangedaan, en verkoop zijn vlees. Dit vlees is super, en het beest heeft een waardig leven gehad.

Even slikken, maar aanvaarbaar...

Nu knuffelen we extra, voor ons eigen onmacht en onmogelijkheid van een lot.

Moeke